قرآنیان

با رحلت آیت‌الله صادقی تهرانی این مسأله برای مقلدان پیش آمده است که از چه کسی تقلید کنند. در جواب این عزیزان باید گفت همانطور که در اینجا آمده است از نظر آیت‌الله صادقی تهرانی بر مبنای قرآن، پیروی از احسن القول اهمیت دارد و زنده یا مرده بودن مرجع تقلید اهمیت ندارد. احسن القول نیز همان است که در رسالۀ توضیح المسائل نوین آیت‌الله صادقی تهرانی آمده است.

اما مسألۀ بعدی اینجا است که با مسائل جدید چه باید کرد؟ برای رسیدن به جواب این سؤال، تنها راه این است که از میان مراجع تقلید دیگری که در قید حیات هستند، آن شخصی که مبنایش در فقه، عملاً قرآن باشد برگزیده شود که بر این اساس و باتوجه به مطالب این لینک، بدون شک آیت‌الله سیدکمال حیدری برگزیده خواهند شد.

زندگی‌نامه آیت‌الله سیدکمال حیدری
آیت‌الله العظمی‌سید کمال حیدری به سال 1335 ه.ش. در کربلاى معلى دیده به جهان گشودند. از دوران نوجوانی در کنار دروس رسمی به دروس حوزوی علاقمند شدند و در دروس فقهی اصولی برخی بزرگان شرکت می‌نمودند. در زمینه اجتماعی و سیاسی نیز فعالیت‌هایی داشتند که منجر به تعقیبشان از سوی رژیم بعث گردید و در نهایت مجبور به ترک وطن شده و در شهر مقدس قم، اقامت کردند. ایشان برادر سه شهید هستند که به دست رژیم ظالم بعث به مقام شهادت نائل گشتند.
زندگی علمی
خدمت علمی به مکتب اهل بیت عصمت و طهارت افتخار و موهبتی الهی است که نصیب برخی از بزرگان علم و دانش می‌شود. این مهم، با انس با آیات کریمه قرآنی و روایات و احادیث شریفه و صرف عمر در تدبر و اندیشیدن در آن‌ها حاصل می‌گردد و نیاز به جهاد شبانه‌روزی در کسب علوم مختلف اعم از فقه و اصول و حدیث و درایه و تفسیر و کلام و فلسفه و ادبیات و غیره دارد، از این رو از میان دانشمندان بسیاری که به علوم وحیانی اهل بیت عصمت می‌پردازند تعداد اندکی به قله‌های رفیع این علوم می‌رسند. از جمله این بزرگان می‌توان به آیت‌الله سیدکمال حیدری اشاره نمود.
ایشان ابتدا در کربلاى معلى و سپس در نجف اشرف به کسب علم از علماء و فقهای آن روزگار مبادرت ورزیدند. از اساتید بنامشان در آن دوره می‌توان به آیات شهید سید محمدباقر صدر، سید ابوالقاسم خوئی، میرزا علی غروی و سید نصرالله مستنبط اشاره نمود. در این میان بیش از همه، از روش علمی و نیز شخصیت اجتماعى شهید صدر تأثیر پذیرفتند تا جایی که از وکلای شرعی ایشان در کربلا گشتند. تأثیرپذیری ایشان از آن شهید سعید در بسیاری از آثار علمی‌شان نیز مشهود است.
پس از این که در شهر مقدس قم رحل اقامت افکندند به کسب فیض از علمای بزرگی چون آیات میرزا جواد تبریزی و حسین وحید خراسانی در فقه و اصول، و آیت‌الله جوادی آملی و علامه حسن‌زاده آملی در تفسیر و فلسفه و عرفان پرداختند. از این پس خود در مسند تدریس علوم اهل بیت نشسته و علاوه بر تدریس مکرر دوره‌های سطح، چندین سال است که به تدریس دروس خارج فقه و اصول و فلسفه و عرفان و تفسیر و عقاید مشغول هستند. از آن جا که تمام دروس ایشان به زبان عربی برپا شده، توفیق این را داشته‌اند که جهان عرب را با معارف عمیقی که در حوزه‌های علمیه شیعه، به خصوص نزد بزرگانی چون آیت‌الله خمینی و علامه طباطبایی بوده است، آشنا سازند.
از دیگر توفیقات ایشان، حضور در برنامه‌های رادیویی و تلویزیونى عرب زبان است که سال‌های متمادی (بیش از یک دهه) در تبیین معارف حقه مکتب اهل بیت و پاسخ به اندیشه‌های انحرافی جریان سلفی- وهابی برگزار شده و از خلال آن توانسته‌اند قشر عظیمی از مخاطبان را از اندیشه‌های ناب اهل بیت سیراب سازند. این امر تا بدان جا پیش رفت که مراکز عمده سلفیگری و وهابیگری به تکاپو افتاده و جوایز هنگفتی را برای رد و پاسخ دادن به سؤالات ایشان تعیین نمودند.
روش علمی
ایشان در مسائل علمی معتقدند برای آن که فردی اسلام‌شناس و مجتهد در معارف اسلامی به معنای عام آن شود، لازم است به تمامی علوم اسلامی بپردازد؛ از تفسیر قرآن و علوم قرآنی و علوم حدیث و رجال و درایه تا فقه و اصول و در نهایت اعتقادات و فلسفه و عرفان، همه و همه در گسترۀ علوم اسلامی جای دارند و در منظومۀ معرفتی اسلام‌شناسی نقش خود را ایفا می‌کنند، و البته مجتهد محقق کسی خواهد بود که در این عرصه‌ها به پایه‌گذاری بنیان‌های معرفتی خود بر مبنای عقل و نقل پرداخته باشد. از این رو خود ایشان در سالیان متعدد به تمامی‌حوزه‌های معارف اسلامی پرداخته‌اند و شاید این خصوصیت ایشان، که در جهان اسلام نمونه‌هایی چون آیت‌الله خمینی، علامه طباطبایی و آیت‌الله جوادی آملی داشته، در جهان عرب کم‌نظیر باشد. از این رو ایشان امروزه یکی از مهمترین پرچمداران این نوع تفکر جامع علمی هستند، که به ویژه جهان عرب‌زبان مسلمان را، از زلال معارف اسلام و فقه اکبر اهل بیت سیراب می‌نمایند. امید است خداوند متعال به توفیقات ایشان در مسیر علم و تقوى بیافزاید.
تألیفات
ایشان علاوه بر تدریس در زمینه‌های مختلف علمی، در زمینۀ تألیف آثار علمی نیز از توفیقات بسیاری برخوردار هستند و آثارشان بالغ بر صد جلد کتاب در حوزه‌های گوناگون قرآنی- تفسیری، فقهی- اصولی، عقیدتی- کلامی، فلسفی- منطقی، اخلاقی و غیره می‌شود. شایان ذکر است که قلم ایشان به زبان عربی و برخی از کتب ایشان در حال ترجمه به فارسی است. از جمله آثار ایشان می‌توان به عناوین ذیل اشاره نمود.
در حوزه تفسیر و علوم قرآنی دارای آثاری چون؛ «منطق فهم القرآن»، «اللباب فی تفسیر الکتاب»، «أصول التفسیر والتأویل»، «تأویل القرآن؛ النظریّة والمعطیات»، «مفاتیح فهم القرآن»، «مناهج تفسیر القرآن»، «الرمزیّة والمثل فی النصّ القرآنی»، «آیة الکرسی تفسیراً و تأویلاً» و «صیانة القرآن من التحریف» هستند.
در حوزه عقاید و کلام دارای آثاری چون؛ «التوحید، بحوث تحلیلیّة فی مراتبه ومعطیاته»، «معرفة الله»، «المعاد؛ رؤیة قرآنیّة»، «دروس فی التوحید»، «التوحید عند الشیخ ابن تیمیّة»، «علم الإمام؛ بحوث فی حقیقة ومراتب علم الأئمّة المعصومین»، «الراسخون فی العلم؛ مدخل لدارسة ماهیة علم المعصوم وحدوده ومنابع إلهامه»، «بحث حول الإمامة»، «الشفاعة؛ بحوث فی حقیقتها وأقسامها ومعطیاتها»، «العصمة؛ بحث تحلیلی فی ضوء المنهج القرآنی»، «یوسف الصّدیق؛ رویة قرآنیّة»، «فلسفة الدین؛ مدخل لدراسة منشأ الحاجة إلى الدین و تکامل الشرائع»، «التفقّة فی الدین»، «عصمة الأنبیاء فی القرآن»، «الإعجاز بین النظریة والتطبیق»، «الولایة التکوینیة؛ حقیقتها ومظاهرها»، «معالم الإسلام الأموی»، «السلطة؛ وصناعة الوضع والتأویل»، «مناهج بحث الإمامة بین النظریّة والتطبیق»، «مفهوم الشفاعة فی القرآن»، «الاسم الأعظم، حقیقته ومظاهره»، «القضاء والقدر، وإشکالیة تعطیل الفعل الإنسانی»، «فی ظلال العقیدة والأخلاق» و «مدخل إلى الإمامة» هستند.
در حوزه فقه دارای آثاری چون؛ «کلیّات فقه المکاسب المحرّمة»، «بحوث فی فقه عقد البیع»، «لا ضرر ولا ضرار، تقریر دروس آیت‌الله العظمى شهید سید محمد باقر صدر»، «معالم التجدید الفقهی؛ معالجة إشکالیة الثابت والمتغیّر فی الفقه الإسلامی»، «رسائل فقهیّة»، «تقریر دروس آیت‌الله العظمی‌سید کمال حیدرى»، «الفتاوی الفقهیّة (رسالۀ عملیۀ آیت‌الله العظمی سید کمال حیدرى)»، «موارد وجوب الزکاة و الخلاف فی تحدیدها (مباحثى دربارۀ استنباط فقهى»، «منکر الضروری؛ حقیقته، شروطه، حکمه»، «هل لخمس أرباح المکاسب أصل قرآنی؟»، «مختارات من أحکام النساء»، «مناسک الحج» و «المنتخب فی مناسک الحجّ والعمرة» هستند.
در حوزه اصول فقه دارای آثاری چون؛ «القطع؛ دراسة فی حجیته وأقسامه»، «الظن؛ دراسة فی حجیّته وأقسامه»، «شرح الحلقة الثالثة از کتاب «دروس فی علم الأصول»، نوشته شهید سید محمد باقر صدر؛ القسم الأول: الدلیل الشرعى»، «شرح الحلقة الثالثة؛ القسم الثانى: الأصول العلمیّة»، «الدروس: شرح «الحلقة الثانیة» شهید سید محمد باقر صدر» و «شرح «الحلقة الأولى» از کتاب «دروس فی علم الأصول» شهید آیت‌الله سید محمد باقر الصدر» هستند.
در حوزه فلسفه دارای آثاری چون؛ «شرح بدایة الحکمة»، «دروس فی الحکمة المتعالیة»، «الفلسفة؛ شرح کتاب الأسفار الأربعة (الإلهیّات بالمعنى الأعمّ)»، «کتاب المعاد؛ شرح کتاب الأسفار العقلیة الأربعة»، «فلسفة صدر المتألهین؛ قرائة فی مترکزات الحکمة المتعالیة»، «المُثُل الإلهیّة؛ بحوث تحلیلیّة فی نظریة أفلاطون»، «بحوث فی علم النفس الفلسفی»، «العقل والعاقل والمعقول؛ شرح المرحلة الحادیة عشرة من کتاب نهایة الحکمة» و «شرح نهایة الحکمة؛ المرحلة الثانیة عشرة، الإلهیّات بالمعنى الأخصّ» هستند.
در حوزه اخلاق و عرفان دارای آثاری چون؛ «العرفان الشیعی؛ رؤى فی مرتکزاته النظریّة و مسالکه العملیّة»، «التقوى فی القرآن؛ دراسة فی الآثار الاجتماعیّة»، «مراتب السیر و السلوک إلى الله»، «التربیة الروحیة؛ بحوث فی جهاد النفس»، «التوبة؛ دارسة فی شروطها وآثارها»، «الدعاء؛ إشراقاته ومعطیاته» و «مقدمة فی علم الأخلاق» هستند.
در حوزه منطق و معرفت‌شناسى دارای آثاری چون؛ «شرح کتاب المنطق؛ للعلّامة الشیخ محمد رضا المظفّر»، «المذهب الذاتی فی نظریة المعرفة»، «أولویات منهجیة فی فهم المعارف الدینیّة»، «مدخل إلى مناهج المعرفة عند الإسلامیین»، «التفسیر الماهوی للمعرفة (بحث فی الوجود الذهنی»، «نفس الأمر و ملاک الصدق فی القضایا»، «المدارس الخمس فی العصر الإسلامی»، «منهج الطباطبائی فی تفسیر القرآن»، «خصائص عامّة فی فکر الشهید الصدر» و «الثابت و المتغیّر فی المعرفة الدینیّة» هستند.
در حوزه زندگی‌نامه‌ها و مباحث فکرى دارای آثاری چون؛ «العلامة الطباطبائى، لمحات من سیرته الذاتیة ومنهجه العلمى»، «کمال الحیدری؛ قرائة فی السیرة والمنهج» و «مشروع المرجعیة الدینیة وآفاق المستقبل لدى السیّد کمال الحیدری» هستند.
منبع: وبگاه قرآنیان