زندگینامه دکتر همدانی

دکتر سید نیاز محمد همدانی (حفظه الله) از شیعیان برجستۀ پاکستان و اولین کسی هستند که از آیتالله العظمی دکتر محمد صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) موفق به اخذ اجازۀ اجتهاد یا به عبارت درستش استشهادنامۀ فقهی شدهاند که عالیترین استشهادنامۀ فقهی از جانب آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) برای ایشان صادر شده است. همچنین دکتر سید نیاز محمد همدانی (حفظه الله) مورد تأیید دفتر و شاگردان باسابقۀ آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) هستند، عقاید اصیل قرآنی دارند و عدالت و شجاعتشان در بازگو کردن مسائل فقهی مورد تأیید است لذا در میان شاگردان آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه)، ایشان شایستگی بیشتری برای استنباط فقهی دارند. خوشبختانه ایشان مسلط به زبان فارسی نیز هستند و به منظور فرستادن پرسش، قرآنیان گرامی میتوانند از طریق صفحۀ شخصی https://www.facebook.com/syed.muhammadhamadani در فیسبوک1 با دکتر همدانی (حفظه الله) در ارتباط باشند و سؤالات شرعی جدیدشان را مطرح کنند. در ادامه به منظور معرفی بیشتر ایشان، زندگینامه و تصاویر دو اجازۀ خاص ایشان از آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) آمده است.
دیدگاهها
دکتر همدانی (حفظه الله) یک دانشمند، متفکر و فقیه اسلامی با دیدگاه ویژه دربارۀ دین و جامعه انسانی هستند. از نظر ایشان وظیفۀ اساسی دین، رهبری انسان و جامعۀ انسانی به سوی خدا و پایان بخشیدن به دردها، رنجها و نابسامانیهای فردی و اجتماعی از طریق برقراری عدالت اجتماعی در همۀ ابعاد زندگی است و چنانچه دینی نتواند بشر و جامعۀ بشری را به سوی خدا سوق دهد و در برقراری عدالت اجتماعی نقشی نداشته باشد نباید اسم دین را بر چنان دینی نهاد و گرویدن به چنان دین بیخاصیتی نشانۀ بیعقلی خواهد بود.
برخلاف روش عمومی علماء که اصرار دارند مردم از آنها کورکورانه تقلید کنند، دکتر همدانی (حفظه الله) تأکید و پافشاری زیادی بر پایان بخشیدن به این تقلید کورکورانه مینمایند. ایشان معتقد هستند که همین تقلید کورکورانۀ مردم از علماء و تقلید کورکورانۀ علماء از علمای گذشته است که موجب عقبماندگی مسلمانان شده است. ایشان از عموم مسلمانان، به ویژه قشر تحصیل کرده تقاضا دارند که در قرآن کریم تفکر و تدبر نموده و به این تقلید شوم کورکورانه که ریشۀ اساسی همۀ بدبختیهای مسلمین است، پایان دهند.
ولادت تا سفر به ایران
دکتر همدانی (حفظه الله) در 10 تیر 1338 هجری شمسی در کویته، مرکز ایالت بلوچستان پاکستان، در یک خانوادۀ متدین دیده به جهان گشودند. پدر ایشان سید عالم شاه که مردی دانشمند و متفکر بودند در دبیرستان اسلامیه آن شهر معلم بودند. دکتر همدانی (حفظه الله) آموزش ابتدائی، تربیت دینی و روش اندیشه در معارف دینی را از پدر بزرگوار خود فراگرفتند. پس از پایان تحصیلات در سطح لیسانس از دانشگاه پنجاب، در سال 1362 هجری شمسی، در سن 24 سالگی برای فراگرفتن علوم اسلامی رهسپار حوزۀ علمیۀ قم گشتند. ایشان که علاقۀ شدیدی به علوم و معارف قرآن داشتند با دیدن اینکه قرآن در حوزۀ علمیه جایگاهی ندارد و آنچه به عنوان دروس اسلامی در حوزه تدریس میشود هیچگونه ارتباطی با قرآن ندارد، بسیار مأیوس و دلسرد شدند. اما رحمت بیکران خدای متعال دست ایشان را گرفت و پس از حدود دو سال، با فقیه قرآنی آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) آشنا شدند. از آن پس تا مدت پنج سال با آن فقیه قرآنی بزرگوار ملازم بودند و بحمدالله بهرۀ فراوان از علوم و معارف قرآن را از دروس آن بزگوار اندوختند. در این مدت پنج سال که ایشان قرآن را درس اصلی قرار داده و دروس رسمی حوزه را درس جنبی قرار داده بودند، با مشکلات فراوان و فشارهای زیادی از طرف مسئولین حوزه روبرو شدند. اما هر اندازه که این فشارها افزونتر میشد، مقاومت و استقامت ایشان در راه قرآن نیز بیشتر میشد. پس از آنکه گروهی از روحانینماهای پاکستانی در 31 شهریور 1366 هجری شمسی بر درس تفسیر قرآن در مسجد امام رضا (علیه السلام) حمله کردند تعداد زیادی از طلاب پاکستانی که در آن درس شرکت میکردند از شرکت در آن کنارهگیری کردند اما دکتر همدانی (حفظه الله) با مقاومت در برابر همۀ فشارها به شرکت در درس قرآن ادامه دادند.
مراجعت به پاکستان و اخذ مدرک دکتری
پس از تمرکز بر تحصیل علوم و معارف قرآن در طول پنج سال، ایشان از استاد خود آیتالله العظمی صادقی تهرانی (رضوان الله تعالی علیه) استشهادنامه فقهی دریافت نموده و به کشور خود مراجعت نمودند. ایشان در زمان اقامت در حوزۀ علمیۀ قم علاوه بر دروس قرآنی به عنوان درس اصلی و دروس حوزوی به عنوان درس فرعی، تحقیقات عمیقی در روانشناسی اسلامی بر اساس قرآن کریم و احادیث معصومین (علیهم السلام) انجام دادند و اندیشههای فارابی، ابن سینا، غزالی و مولوی را در این باب تحت بررسی قرار دادند. پس از مراجعت به پاکستان ایشان در علوم اسلامی، زبان و ادبیات عربی و زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه پنجاب مدرک فوق لیسانس اخذ نمودند.
ایشان در سال 1383 هجری شمسی، از واحد بینالمللی دانشگاه کلمبو در رشتۀ طب جایگزین مدرک دکتری دریافت نمودند. عنوان تز دکتری ایشان «درمان از طریق ارتباط با دیانای» بود.
ایشان از سال 1385 هجری شمسی تاکنون، هرساله در کنگرۀ جهانی طب جایگزین شرکت نموده و مقالههای تحقیقی دربارۀ بهداشت روانی و بدنی از نظر تعلیمات وحیانی و روانشناسی ارائه و قرائت نمودهاند.
آثار، تألیفات و فعالیتها
دکتر همدانی (حفظه الله) تاکنون بیش از 15 کتاب در موضوعات اسلامی مختلف تألیف و ترجمه نمودهاند. از تألیفات ایشان که تاکنون به چاپ رسیده است؛ «تفسیر سورۀ فاتحه»، «تفسیر سورۀ توحید»، «تفسیر سورۀ یس»، «مسألۀ شهادت ثالثه در نماز» و «تحقیق در مسائل تقلید» جایگاه مهمی دارند. ایشان سالیانه حدود 100 جلسه درس معارف قرآنی و اسلامی میدهند. ایشان در روح درمانی، درمان از طریق ریکی، درمان بیماریهای روانی و تربیت و بازسازی روانی و اخلاقی کودکان و نوجوانان از طریق روان درمانی بر اساس طرق تبیین شده در روانشناسی مدرن و روانشناسی اسلامی تجرۀ گسترده دارند. برجستهترین کار علمی دکتر همدانی (حفظه الله)، ترجمه و تفسیر قرآن به زبان اردو است که در آستانۀ چاپ است. همچنین ایشان مؤسسۀ احسان را نیز تأسیس کردهاند که هدف آن ایجاد آگاهی درباره ضرورت عدل و احسان در جامعه و بازسازی جامعه بر اساس آیۀ شریفۀ ﴿إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ... ﴾ (نحل، 90) است.2
1. شاید برای برخی عجیب باشد که دکتر همدانی (حفظه الله) از طریق فیسبوک جوابگو هستند. به منظور رفع تعجب این دسته از دوستان باید گفت که دین اسلام؛ دین عقلانیت است و هرگز مخالف استفاده از ابزار و تکنولوژی روز نیست. ما بر این عقیده هستیم که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز وقتی ظهور میفرمایند، لباس مناسب و به عرف روز ظهور را میپوشند، سلاح روز ظهور را استفاده میکنند و بر وسیلۀ نقلیۀ روز ظهور سوار هستند. البته شاید برخی بگویند که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیازی به ابزار ندارند. در جواب این دسته از دوستان نیز باید گفت که درست است که همۀ معصومین (علیهم السلام) صاحب کرامت هستند اما الزاماً همیشه از آن استفاده نمیکنند و همان ابزارهای قدیمی مثل شنل، شمشیر و اسب نیز بالأخره ابزار هستند.
2. زندگینامۀ دکتر سید نیاز همدانی (حفظه الله)
منبع: پایگاه قرآنیان